7 iyun- Demokratiya döyüşçüsünün günü
Azərbaycan Yüksəliş Partiyasının Başqanı Anar Əsədli 1992-ci il iyunun 7-də ölkədə ilk dəfə keçirilmiş prezident seçkiləri ilə bağlı fikirlərini bölüşüb.
AY Partiya Başqanının fikirlərini təqdim edirik:
Seçki - hürriyyətin təcəssümüdür, demokratiyanın özülüdür!
Bu gün Azərbaycanda hər birimizin illərdir, arzuladığı demokratik, azad seçkilərin ilk dəfə keçirildiyi gündür. 7 iyun 1992-ci il - ƏBÜLFƏZ ELÇİBƏY AZƏRBAYCAN PREZİDENTİ SEÇİLİR. Xalqdan 59,4 % səs alır.
1 il sonra hakimiyyətdən gedəcəyini bilə-bilə seçilir.
Və bunu parlamentin iclasında söyləyirdi: "3 aydan sonra seçdiyiniz prezidenti 1 ildən sonra yıxacaqsınız. Mümkün deyil saxlamaq. Bunun qaydası var. Prezident o ölkədə seçilir ki, həm onu əldə saxlaya bilsin, həm də bu prezident nə vaxtsa diktatora çevrilmək istəyəndə onu saxlayan, qarşısını alan mexanizm olsun. Yoxdu axı bizdə. Yoxdusa, olmayacaq, özünüzü yormayın. Prezident saxlamaq üçün institutlar olmalıdır. Hakimiyyəti 3 yerə bölərlər, hər biri də müstəqildir. Biri qanun hazırlayır, biri icra edir, biri də tam müstəqil prezident olur. İstənilən vaxt aşağı təbəqənin nümayəndəsi prezidenti məhkəməyə verir və istədiyini alır, yoxdu axı bu institut. Kimi seçirsiniz-seçin, 1 il sonra yıxacaqsınız”.
Prezident Elçibəy hakimiyyəti təhvil alanda dövlətin büdcəsində - Milli Bankda on milyon rubl var idi...
Müdafiə Nazirliyinin rəsmi olaraq 156 əsgəri var idi…
Milli valyutanın buraxılması - rubldan manata keçid, test üsulu, latın əlifbasına kecid, 75 minlik rus qoşununun ölkədən çıxarılması, milli azlıqların hüquqlarının tanınması, ordunun Qarabağ savaşındakı uğurları - Ağdərənin və Ağcakənd (keçmiş Şamuyan kənd) rayonlarının, bir çox yaşayış yerlərinin işğaldan azad olunması, Gədəbəy ərazisində Başkənd, Tərtərdə Sərsəng su anbarının işğaldan azad edilməsi...
Dövlət dilinin türkcə olması haqqında qanun qəbul olundu, sərbəst bazar iqtisadiyyatina keçildi, bir müddət sonra borclar silindi, müəllimlərin maaşı artırıldı, gənc alimlərə ev verildi, şəhid ailələrinə, qazilərə kommunal xidmətlərdən 100 faizlik güzəşt olundu və s. Bu siyahını uzatmaq da olar…
Prezident Elçibəy çox ciddi tarixiçi alim idi, Şərqi gözəl bilirdi, dini gözəl bilirdi və Şərq xalqlarının psixologiyasını gözəl bilirdi. Elçibəy bilirdi ki, bir şərqlinin padşah idealına uyğun tip deyil. Bu gün Avropada velosipedlə, metro ilə, avtobusla işə gedən dövlət başçılarını görürük. Bunlar o dövlətlərdir ki, demokratik dəyərlər və əhalinin rifahına görə dünyada birincidir. Amma Şərqdə padşahın nəinki velosipedlə işə getməyi, hətta maaşını gözləyib, qızına ayaqqabı alması belə onu güclü yox, zəif göstərir. Bir şərqli padşah tiran, diktator ola bilər, amma sadə ola bilməz. O, xalqdan ola bilməzdi, olarsa, padşah olmayacaqdı. Şərqdə demokratik prezident institutunun padşahlıqdan fərqli olduğunu, fikir müxtəlifliyinin dövlətə qarşı deyil, əksinə dövlət dəyərlərinin möhkəmlənməsinə xidmət etdiyini aşılamaq istəyirdi. Ona görə ki, bir məsələyə, problemə fərqli yanaşma sonda düzgün nəticənin əldə olunmasına gətirib çıxarır. Amma onu da gözəl bilirdi ki, cəmiyyət Elçibəyin bu aayanaşmalarından hələ çox uzaqdadır. Gətirmək istədiyi Qərb dəyərləri bu şərqli cəmiyyət üçün çox uzaqdı və bu xalq onu devirəcək. Bəlkə də, etiraz edən ola bilər ki, Elçibəyi xalq devirmədi, amma üsyana etinasızlıq və çarəni başqa yerlərdə axtarmaq elə onu devirmək idi.
Prezident Elçibəy bir tarixçi alim kimi başa düşürdü ki, inqilablardan sonra hakimiyyətə gələnlər sərt qanunlar tətbiq edirlər. Düşmənlərini əzir, rəqiblərini yox edirlər. Əks halda həmin rəqiblər baş qaldırıb üsyan edəcəklər - biz bunu 4 iyun qiyamında gördük. Bu labüd idi və bizim 4 iyunda yaşayaraq gördüyümüzü Elçibəy 1 il əvvəlcədən görmüş və parlamentdə söyləmişdi.
O, onu devirmək istəyənləri əzə bilərdi, lakin yaxşı bilirdi ki, bu gün sərtləşən Elçibəy təkcə düşmənlərini əzməyəcək, eyni zamanda, nə vaxtsa cücərəcək demokratik dəyərləri də məhv edəcək.
O, şəxsən siyasi meydanda məğlub ola bilərdi və oldu da, amma demokratik dəyərlərin məğlub olmasına və demokratiya adı altında hakimiyyətə gəlmiş qüvvələrin həmin demokratiyanı boğmasına izn verməzdi və vermədi də.
Çünki Elçibəy yaxşı bilirdi ki, sonda qalib gələn şəxslər deyil, fikirlər olur. Bir gün onun gətirdiyi fikir meydanın tək qalibi olacaq!